Người dân nơi đây đã lập đền thờ tri ân, dâng hương, cầu xin tài lộc, trở thành điểm hẹn linh thiêng, thu hút đông đảo du khách cùng người dân đến chiêm bái, dâng lễ cầu may.

Cụ Quách Hữu Xiêm, năm nay đã ngoài 90 tuổi, thủ nhang đình Núi Cối cho biết: Đây là ngôi đình có từ đời vua Lý Thái Tông, vị hoàng đế thứ hai của triều đại nhà Lý, cai trị trong 26 năm (1028 - 1054). Đình Núi Cối và hang núi đầu hàm rồng nơi thờ Đô Thống Thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu rất linh thiêng, người dân làng Cối hoặc du khách khi đến đây tri ân, dâng  hương, thành tâm cầu nguyện đều được như ý.

Cụ Quách Hữu Xiêm, thủ nhang đình Núi Cối (xã Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) - Ảnh: Thanh Hải

Danh tướng Lê Phụng Hiểu (982 - 1059) là một nhân vật lịch sử rất đặc biệt, quê ở làng Băng Sơn, Thanh Hóa (xã Hoằng Sơn, huyện Hoằng Hóa cũ). Ông là tướng nổi tiếng thời nhà Lý, sức khỏe, võ nghệ rất phi thường, được nhà vua tin cậy, ban chức Vũ Vệ Tướng quân. Khi triều đình xảy ra loạn “Tam vương” (năm 1028) ông đã giúp nhà vua dẹp yên, được phong tước hầu Đô Thống Thượng tướng quân. Khi được nhà vua cử đi tiên phong dọc theo dãy Trường Sơn, ông đã trú ngụ tại Núi Cối nên người dân đã lập gian thờ để tưởng nhớ, tri ân. Trước đây đình Núi Cối là ngôi đền nhỏ, qua bao năm tháng đã bị hư hỏng, hoang phế.

Cụ Xiêm cùng bà con nhân dân, các tín đồ phật tử gần xa đã cùng nhau chung sức đồng lòng, góp công, góp của xây cất lại ngôi đình. Ngoài việc tri ân, tôn thờ Đô Thống Thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu, đình Núi Cối còn thờ Tam vị Thánh mẫu và Thiên địa mẫu nổi tiếng linh thiêng. Hang núi đầu hàm rồng là nơi Đô Thống Thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu đã dừng chân, trú ngụ khi đi tiên phong. Nhìn từ xa, hang núi này giống hệt đầu một con rồng, có cả hai hàm, hai yếm, hai mắt và cuống lưỡi. Ai được nhìn thấy cũng sửng sốt, ngỡ ngàng trước vẻ đẹp oai phong, kỳ thú cả về hình dáng của hang núi đầu hàm rồng cùng vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên.

Hang núi đầu hàm rồng tại Núi Cối xã Nho Quan, tỉnh Ninh Bình - Ảnh: Thanh Hải

Khi nhà nước xây dựng tuyến đường Hồ Chí Minh, đình Núi Cối nằm trong diện phải giải phóng mặt bằng, chính quyền địa phương nơi đây đã quan tâm hỗ trợ kinh phí để người dân di chuyển ngôi đình lên vị trí như hiện nay. Cụ Xiêm tiếp tục làm thủ nhang, trông coi, quản lý ngôi đình, hàng ngày “Tuần tiết lễ nghi”, “Thay hoa, lọc nước”, đón tiếp, tâm huyết phục vụ du khách cùng bà con địa phương đến chiêm bái, dâng lễ cầu may.

Theo đánh giá của các nhà nghiên cứu lịch sử, Đô Thống Thượng tướng quân Lê Phụng Hiểu cùng Thái úy Lý Thường Kiệt là hai vị danh tướng lẫy lừng, có nhiều công lao nhất trong triều đại nhà Lý. Trên đất nước ta hiện nay, có nhiều nơi thờ tự tướng quân Lê Phụng Hiểu nhưng đình Núi Cối cùng hang núi đầu hàm rồng tại Đồng Phong (xã Nho Quan, tỉnh Ninh Bình) hiện nay là nơi rất đáng được cùng nhau thưởng ngoạn và du lịch tâm linh. Ngày ấy, ông là người đã đem lại ruộng đất, cơm ăn, áo mặc  cho người dân nơi đây nên họ luôn trân trọng, mang ơn, truyền đời tri ân, hương khói phụng thờ, thật ứng với câu ca dao “giúp dân, dân lập đền thờ”. Từ năm 2020, đình Núi Cối đã có trong danh sách đề nghị công nhận di tích lịch sử văn hóa tại địa phương, nhưng chưa được xếp hạng vì thiếu sắc phong do bị chiến tranh tàn phá.

Bằng sự nỗ lực, tâm huyết, cụ Quách Hữu Xiêm cùng bà con nhân dân đã tích góp từng đồng,“thắt lưng, buộc bụng” để hoàn tất từng công việc như: Làm đường đi kiên cố, tu bổ khuôn viên, ngôi đình, hang núi đầu hàm rồng. Mong ước lớn nhất của cụ Xiêm là ngôi đình được xây dựng khang trang, có môi trường, cảnh quan xanh, sạch, đẹp, được công nhận là di tích lịch sử văn hóa để phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu tín ngưỡng tâm linh của người dân cùng du khách gần xa.